Beauty and the Brexit II

In Trouw 15 januari 2018 gepubliceerd onder de titel: Steek de hand uit naar de Britten

Als een beledigde vrouw draait de EU Groot Brittannië de rug toe: als jullie mij niet mooi vinden, zoek het dan zelf maar uit. Dat is kinderachtig en kortzichtig. We zouden juist de hand naar de Britten moeten uitsteken.

We verkneukelen ons om de opeenstapeling van jobstijdingen en onheilsprofetien voor de Britten. Eigen schuld, dikke bult. En op het continent lijken we ineens weer de grootste vriendjes. Even zijn de schoonheidsfoutjes van de EU vergeten: het verlies aan nationale en regionale identiteit, de soms verstikkende regelgeving, het oprukkende eenheidsworstgevoel, die kort door de bocht populisme voedt, xenofobie, de wurging van de rechtsstaat in Polen, de Hongaarse totaliteitsdrang, de Spaanse desintegratie en wat was ook al weer grexit?

Brexit werd een monster, omdat de Britten hun onderhandelingspositie schromelijk overschatten en overhaast de EU uit gaan. De draconische omvang van de schade die het verlies aan handel in goederen en diensten Groot Brittannië zal berokkenen ontneemt ons het heldere zicht op de schade die wij, de rest van Europa, zullen lijden. Waarom reiken we niet de hand over het Kanaal om de schade gezamenlijk te beperken en het beste uit de wanorde te maken?

Hoe kunnen we de schade beperken? Ten eerste door ons te richten op de Britten, die tègen de brexit gestemd hebben. Deze minder luidruchtige "remainers", door de brexiteers spottend "remoaners" genoemd, proberen vertwijfeld hun land voor de afgrond, de cliff edge, te behoeden. De remoaners zijn onze bondgenoten.

Men wil een allesomvattende politieke deal tussen de EU en Groot Brittannië tot stand brengen. Echter, de kans van slagen is voorlopig riskant klein. Zo schat Lars Vesterbirk, destijds onderhandelaar voor Groenland toen het in 1985 uit de EU stapte, dat het sluiten van een vrijhandelsverdrag met de EU tenminste zeven jaar zal vergen. Met een transitieperiode tot december 2020, minder dan drie jaar van nu, is het niet realistisch te verwachten dat die grote deal er op tijd zal zijn. Realistisch is nu aan de slag te gaan met het maken van vangnetten, waar het maar kan. Het zal een bonte verzameling van maatregelen worden. Creatief maatwerk op elk vlak apart.

In Groot Brittannië is men er vorige maand met een schok achter gekomen, dat het huiswerk, dat nodig is om de gevolgen van de brexit voor de verschillende branches en sectoren in kaart te brengen, nog niet gedaan is. En de EU wacht de beslissing af van een hopeloos verdeelde Britse politiek over de te varen koers. We lijken wel lemmingen, die ons gezamenlijk over de kliffen van Dover en Calais willen storten.

Genoeg getalmd, mouwen opstropen. Een ieder kan vanuit zijn vakgebied de hand uitsteken om tezamen met Britse collega's ervoor te zorgen dat er maatregelen genomen worden om de gevolgen van de brexit te verzachten. Voor mij als advocaat in handelsrecht is de zorg dat rechterlijke vonnissen over en weer erkend blijven en tenuitvoergelegd kunnen worden. In dit voorbeeld is de oplossing eigenlijk eenvoudig: Groot Britannië alvast toe laten treden tot het zogenaamde Verdrag van Lugano. Maar als die grote politieke deal afgewacht wordt, dan komt het rechtsverkeer met Groot Brittannië stil te liggen, met onafzienbare gevolgen voor heel veel ondernemingen, in heel Europa.

En welke handen wachten aan de andere kant van het Kanaal? De handen van Britse collega's die weten wat Groot Brittanië verliest door de EU te verlaten.

Murk Muller
Advocaat in Berlijn

Verdere artikelen:

Beauty and the Brexit published in Mr-Online.

Steek de hand toe aan de Britten (pdf) published in Trouw.